Ontstaan en werkwijze van ISS
Voor de oorsprong van de organisatie moeten we terug gaan naar het begin van de vorige eeuw. Op het wereldcongres van de YWCA (Wereldfederatie van Christelijke Jonge Vrouwen) in 1914, kort voor het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog, vroegen de ongunstige omstandigheden waarin met name vrouwelijke migranten dikwijls verkeerden om bijzondere aandacht. Ook toen was er al sprake van arbeidsmigratie, vooral vanuit Oost Europa naar overzeese continenten zoals Noord-Amerika en Australië. De vrouwen waar het om ging waren, vaak met kinderen, op weg naar hun echtgenoten en vaders in het nieuwe land. Het uitbreken van de oorlog verhinderde echter verdere actie en pas in 1920 kon de YWCA een commissie in het leven roepen, die tot taak kreeg een nader onderzoek in te stellen. Het gevolg was dat in 1924 de International Migration Service werd opgericht; in 1946, na de Tweede Wereldoorlog werd de naam veranderd in International Social Service.
Het ISS-netwerk bestaat uit het Algemeen Secretariaat en uit ISS afdelingen en correspondenten in meer dan honderd landen, zowel in Europa als in de overige werelddelen. ISS heeft voorts consultatieve status bij de Verenigde Naties (Economische en Sociale Raad) en de Raad van Europa (Sociale Commissie).
Het Algemeen Secretariaat van ISS zetelt in Genève. Van daaruit worden de internationale werkzaamheden tussen de afdelingen en de correspondenten gecoördineerd. Het Algemeen Secretariaat tracht steeds de voor het ISS-werk best toegeruste instellingen te vinden in alle landen van de wereld, om aldus een zo compleet mogelijk netwerk van dienstverlening in stand te houden, bij voorkeur bestaande uit maatschappelijk werkers. Bij ISS werken maatschappelijk werkers, pedagogen, psychologen, internationaal georiënteerde juristen en ervaren vertalers. Mede dankzij dit netwerk kan jaarlijks over de gehele wereld in 25.000 gevallen hulp worden verleend, waarbij in totaal zo’n 150.000 mensen betrokken zijn.
Het initiatief tot oprichting van de Stichting International Social Service afdeling Nederland, werd in 1955 in overleg met het Hoofdkwartier (zoals het Algemeen Secretariaat in die tijd heette) van ISS in Genève genomen door de toenmalige Nederlandse Vereniging voor Maatschappelijk Werk. ISS was toen al in Nederland vertegenwoordigd door een correspondentschap dat werd waargenomen door de Sociale Raad te Amsterdam.
Uit de ontwikkeling van de werkzaamheden bleek dat in Nederland behoefte was ontstaan aan een zelfstandige ISS-afdeling. Zo werd op 13 juni 1955 ISS-afdeling Nederland opgericht. Het bureau daarvan is thans gevestigd te ’s-Hertogenbosch in het Landelijk Bureau van de Stichting Ambulante Fiom. Dit vanwege een fusie met deze organisatie per 1 januari 1999. De activiteiten van ISS-afdeling Nederland worden voor een deel gesubsidieerd door het ministerie van VWS. Daarnaast wordt voor elk verzoek een financiële bijdrage gevraagd, waarvan de hoogte afhankelijk is van de aard en de omvang van het verzoek en het land waarop het verzoek betrekking heeft. Met instellingen die gefinancierd worden door het ministerie van Justitie, zoals de Raad voor de Kinderbescherming, zijn afspraken gemaakt over de kosten per verzoek.
Het ISS-netwerk houdt in dat niet alleen verzoeken aan buitenlandse ISS-afdelingen en ISS-correspondenten kunnen worden gedaan, maar ook dat deze afdelingen en correspondenten op hun beurt een beroep kunnen doen op ISS-afdeling Nederland.
